Case Study: Ekoplaza
Case Study: CO2-installaties bij een Nederlandse Biowinkel met een terugverdientijd van de meer-investering van slechts vier jaar
"Ekoplaza richt zich op natuurlijke koudemiddelen en energiebesparing en streeft ernaar in de toekomst voor 100% op natuurlijke koudemiddelen te zijn overgeschakeld."
Over de winkel
Ekoplaza (onderdeel van de Udea Groep) begon in 1980 als een biologische buurtsupermarkt in Amsterdam. Inmiddels is het uitgegroeid tot een winkelketen met ruim 80 winkels en 40 afhaalpunten door heel Nederland.
De kleine biologische Ekoplaza-winkel in Haarlem beslaat 529m2 verkoopoppervlakte en telt zes medewerkers. In 2020 had deze Ekoplaza-winkel behoefte aan uitbreiding, en daarom werd de verkoopruimte van de winkel ernaast aan het bestaande pand toegevoegd. Hiervoor moest het R404A-koelsysteem worden geüpgraded naar een gloednieuw, ultramodern systeem met natuurlijk koudemiddel (CO2).
Ekoplaza is uitgesproken biologisch. Zij geloven dan ook niet in het eenvoudigweg nastreven van de laagste prijs; er is transparantie in de keten en het bedrijf vindt het belangrijk om langdurige relaties op te bouwen met zijn klanten en leveranciers. "Er is geen sprake van winstmaximalisatie ten koste van moeder aarde", aldus Geert-Jan Smits, Formule Manager van Ekoplaza. Ekoplaza biedt een veilige haven voor mensen die duurzame keuzes willen maken. Het is een biologische supermarktketen die een gezonde, biologische levensstijl wil ondersteunen.
"Bij Ekoplaza streven we ernaar om de wereld gezonder en duurzamer te maken," legt Smits uit. "Als familiebedrijf en biologische supermarkt voelen we ons verantwoordelijk. Ons doel is om samen met onze medewerkers, leveranciers, partners en klanten bij te dragen aan een gezonde wereld. Een van onze belangrijkste aandachtspunten is duurzaamheid. Het gaat er hierbij om dat ecologische systemen kunnen blijven bestaan dankzij klimaatneutrale systemen die de natuurlijke hulpbronnen niet uitputten. We blijven voortdurend onderzoeken hoe we hulpbronnen nog beter, duurzamer en efficiënter kunnen inzetten."
Natuurlijke koudemiddelen waren voor Ekoplaza dan ook een strategische keuze toen ze een besluit namen over het nieuwe koelsysteem. "We hebben voor natuurlijke koudemiddelen gekozen omdat dit een toekomstbestendige oplossing is voor de lange termijn, die aansluit bij de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf", legt Smits uit.
Om er verder voor te zorgen dat er geen energie wordt verspild, werden alle verticale kasten (inclusief halfhoge kasten) voor de vernieuwde winkel voorzien van glazen deuren. Daarbij worden de HACCP-normen (Hazard Analysis and Critical Control points) te allen tijde gerespecteerd.
"We hebben voor natuurlijke koudemiddelen gekozen omdat dit een toekomstbestendige oplossing is voor de lange termijn, die aansluit bij de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf"
Beschrijving van het systeem
Om aan de toegenomen koelvraag te voldoen, werd het verouderde gecentraliseerde R404A koelsysteem in Haarlem vervangen door een gloednieuw gecentraliseerd transkritisch CO2-systeem dat koeling, diepvries, airconditioning en verwarming levert voor zowel de winkel als voor de slagerij ernaast. Het systeem wordt compleet geleverd met warmteterugwinning die met vier warmtewisselaars de winkel verwarmt.
Deze nieuwe gecentraliseerde installatie is gebouwd door Koning Koudetechniek, een gespecialiseerd bedrijf in Nederland dat zich richt op installaties met natuurlijke koudemiddelen. De installateur was Wieman Koel- en Klimaattechniek. De installatie is gebouwd volgens alle geldende Europese en Nederlandse normen.
De installatie is ontworpen om te voorzien in de totale thermische energiebehoefte van de winkel, inclusief koelopslag, presentatie van producten, airconditioning en verwarming van de winkel.
Over het systeem:
- Verkoopoppervlakte: 529m2
- Koelsysteem: gecentraliseerd transkritisch CO2-systeem
- Elektriciteitsverbruik: 95.000 kWh/jaar
- Kostenbesparing energie: EUR 3.500/jaar
- Nominaal koelvermogen = 33,4 kW
- Nominaal vriesvermogen = 4,15kW
- Vermogen airconditioning = 8,3 kW
- Nominaal verwarmingsvermogen (bij -10°C omgevingstemperatuur) = 26kW
Rendement op investering
Dankzij een fiscale investeringsaftrek bedraagt de netto extra investering van het CO2-systeem slechts 12.000 euro in vergelijking met een traditioneel systeem op basis van HFK's.
Het elektriciteitsverbruik (berekend op 95.000 kWh/jaar) is vergelijkbaar met dat van de vorige installatie, maar met het nieuwe CO2-systeem is er geen aardgasverbruik voor verwarming. Dit levert een besparing op van ongeveer 3.500 euro per jaar. De terugverdientijd van deze nieuwe installatie bedraagt dus minder dan vier jaar.
"Het rendement op de investering maakt deze initiële kosten de moeite waard."
100% natuurlijk in de toekomst
Hoewel Ekoplaza er strategisch voor heeft gekozen om zich in de toekomst te richten op natuurlijke koudemiddelen, kan deze oplossing soms veel duurder zijn dan het achteraf aanpassen aan koudemiddelen met een lager GWP, legt Smits uit. Vooral voor franchisepartners kan deze kostprijs een uitdaging zijn. Maar het rendement op de investering maakt deze initiële kosten de moeite waard.
Er zijn geen problemen geweest met deze installatie en Ekoplaza is zeer tevreden met de nieuwe CO2-systemen.
De winkel in Haarlem was de eerste winkel van Ekoplaza die met natuurlijke koudemiddelen werkt, maar inmiddels zijn er meerdere winkels gevolgd, bevestigt Smits. "Ekoplaza richt zich op natuurlijke koudemiddelen en energiebesparing en streeft ernaar in de toekomst 100% over te schakelen op natuurlijke koudemiddelen", zegt hij.
